Màu vàng sánh đậm, hương thơm đặc trưng của các loại trái cây khô hòa quyện cùng vị ngọt đậm thanh tao… những chai rượu vang ngọt Pháp làm đắm say các tín đồ đam mê rượu vang trên khắp thế giới.
I. Về rượu vang ngọt Pháp
Trước khi tìm hiểu thông tin về quy trình sản xuất và phân loại rượu vang ngọt Pháp, ta cần tìm hiểu các thông tin cơ bản về rượu vang ngọt và các yếu tố để xếp rượu vang vào nhóm vang ngọt.
Rượu vang ngọt hay còn gọi là rượu vang tráng miệng bởi rượu thường được sử dụng vào cuối các buổi tiệc. Rượu có hương vị ngọt đậm thích hợp dùng chung với thức ăn tráng miệng, bánh ngọt.
Để phân biệt vang ngọt với các loại vang khác, người ta dựa vào dư lượng đường trong vang. Cụ thể, rượu rất khô có dư lượng đường là 4g/l, rượu khô có dư lượng đường là -12g/l, rượu bán ngọt dư lượng đường là -45g/l và rượu ngọt có dư lượng đường trên 45g/l.
Hầu hết tất cả các loại vang ngọt được làm từ giống nho trắng và rượu vang ngọt Pháp cũng không ngoại lệ. Tại Pháp, có 4 tiểu vùng sản xuất vang ngọt đáng chú ý nhất đó là Sauternes, Cadillac, Monbazillac và Barsac. Ngoài ra, xứ Alsace cũng cũng là vùng sản xuất vang ngọt nổi tiếng hàng đầu của Pháp.
Rượu vang ngọt Pháp chủ yếu được làm từ giống nho noble rots thu hoạch muộn. Những vườn nho thu hoạch trễ sẽ khiến cho trái nho khô lại và làm tăng hàm lượng đường, thích hợp để sản xuất vang ngọt.
II. Quy trình sản xuất rượu vang ngọt Pháp
Dựa vào quy trình sản xuất vang ngọt được chia thành 5 loại. Tuy nhiên, do điều kiện khí hậu ôn đới nên Pháp chỉ sản xuất được 4 loại vang ngọt, đó là: vang thu hoạch muộn, vang Noble rot, vang rơm và vang cường hóa.
1. Vang thu hoạch muộn
Vang thu hoach muộn là loại vang được sản xuất chủ yêu tại xứ sở Alsace nước Pháp. Vùng Alsace có khí hậu bán lục địa, ít mưa – thuận lợi để kéo dài thời gian thu hoạch nho, nhờ đó mà những trái nho được sưởi thêm nắng ấm, kết hợp cùng khí hậu khô ráo để chúng có thể chín mọng.
Các loại nho thường được để chín muộn tại vùng Alsace đó là Muscat, Pinot Gris, Riesling và Gewurztraminer – các loại nho này có tên gọi chung là giống nho noble và có hương vị rất thơm.
2. Vang Noble rot
Rượu vang Noble rot là loại vang được làm từ những trái nho bị nấm botrytis cinerea khiến nho mất nước và cô đọng lượng đường tự nhiên, tuy nhiên loại nấm này hoàn toàn không gây hại cho nho.
Tại Pháp, vùng sản xuất nhiều rượu vang Noble rot nhất đó chính xứ sở Bordeaux. Nơi đây không chỉ nổi tiếng với các dòng vang đỏ, vang trắng mà vang tráng miệng cũng nổi tiếng không kém.
Tại Bordeaux, Sauternes được xem là tiểu vùng cho ra những chai rượu vang ngọt có chất lượng thượng hạng nhất. Rượu vang tại tiểu vùng Sauternes có hương vị tuyệt hảo, ngọt lự, sóng sánh – được xếp vào danh sách những chai vang ngọt đắt đỏ nhất thế giới.
Ngoài ra, tại Bordeaux còn có ngôi làng Barsac cũng sản xuất ra các loại vang ngọt có chất lượng tuyệt vời, hương vị gần giống với các chai vang của vùng Sauternes.
3. Vang cường hóa
Vang cường hóa là loại vang có nồng độ cồn cao hơn so với các loại vang thông thường. Loại vang này cũng được xếp vào nhóm rượu vang ngọt Pháp.
Vang cường hóa có quy trình sản xuất tương tự như các loại vang thông thường, tuy nhiên trong quá trình lên men, rượu sẽ được thêm rượu mạnh chưng cất brandy với mục đích thay đổi hương vị rượu thành phẩm.
Theo đó, nếu cho rượu mạnh gốc nho vào sau giai đoạn lên men thì rượu vang sẽ có gout khô, còn nếu cho vào trước giai đoạn lên men thì rượu có vị ngọt.
Tại Pháp, rượu vang cường hóa được gọi chung là Vins doux naturels (VDN) và chúng có nguồn gốc từ miền Nam nước Pháp. Ngày nay, vùng Roussillon là nơi chiếm 80% sản lượng rượu vang VDN tại Pháp.
Các loại rượu vang Vins doux naturels tại Pháp:
Maury Doux: Loại rượu được làm từ các giống nho chính là Grenache Gris, Grenache Blanc, Macabeu và Muscat.
Rivesaltes: Loại rượu được sản xuất bởi các giống nho Grenache Blanc, Grenache Gris, Macabeu và Grenache Noir, được công nhận vào năm 2011.
Languedoc-Roussillon Muscats: Loại rượu được làm phổ biến tại khu vực Languedoc – Roussillon
Muscat de Beaumes de Venise: Loại rượu được sản xuất chủ yếu từ giống nho Muscat.
Rasteau: Loại rượu được sản xuất lần đầu tiên vào năm 1934 và rất được ưa chuộng.
4. Rượu vang rơm
Rượu vang rơm là loại rượu được sản xuất từ những trái nho phơi trên rơm nhằm giúp tăng độ ngọt cho vang. Ngày nay, khái niệm rượu vang rơm được dùng chung cho những loại nho khô được sử dụng để làm rượu vang rơm.
Tại Pháp rượu vang rơm nổi tiếng nhất là ở vùng Jura. Vang rơm làm từ 2 giống nho chính là Chardonnay và Sauvignon, rượu có hương thơm của trái cây như mơ, anh đào.
III. Các loại rượu vang ngọt Pháp nổi bật
Ngày nay, rượu vang ngọt Pháp phổ biến trên khắp mọi nơi trên thế giới, dưới đây là một số loại vang ngọt nổi bật được các chuyên gia và người đam mê rượu vang trên khắp thế giới đánh giá cao.
1. Jurançon Moelleux
Rượu vang Jurançon Moelleux, loại rượu được làm từ 2 giống nho thu hoạch muộn là Petit Manseng và Gros Manseng. Rượu có hương thơm mạnh mẽ của cam, quýt, mật ong, nhục đậu khấu, đinh hương, hóa trắng.
2. Coteaux de l’Aubance
Rượu vang Coteaux de l’Aubance được sản xuất tại vùng thung lũng Loire nước Pháp. Mở rượu cảm nhận hương thơm của trái cây và hoa trắng. Rượu có kết cấu tinh tế, sống động và cân bằng giữa độ ngọt và chua.
3. Muscat de Rivesaltes
Rượu vang Muscat de Rivesaltes là loại rượu được sản xuất tại vùng Languedoc-Roussillon nước Pháp. Mở rượu cảm nhận hương thơm phức tạp từ các loại trái cây như mơ chín, đào, hương hoa, cam quýt. Rượu có axit cân bằng, kết cấu phong phú và đậm đặc.
4. Sainte-Croix-du-Mont
Rượu vang Sainte-Croix-du-Mont là một trong những chai rượu đến từ xứ sở Bordeaux. Rượu được làm từ 3 giống nho chính là Sémillon, Sauvignon Blanc và Muscadelle. Rượu có màu vàng đậm, mở rượu cảm nhận hương thơm từ trái cây, nho khô, hoa trắng và mật ong. Rượu có kết cấu phức tạp, phong phú, cân bằng giữa axit và vị ngọt.
5. Quarts de Chaume
Quarts de Chaume là một trong những dòng rượu vang ngọt Pháp nổi tiếng tại vùng thung lũng Loire. Chenin Blanc là giống nho chính để làm rượu Quarts de Chaume. Rượu có hương vị cân bằng, hài hòa và tươi mát, thoang thoảng hương thơm của cam quýt, quất, đào, hoa, giá vị và mật ong.
6. Barsac
Barsac là loại rượu được sản xuất từ một ngôi làng nhỏ thuộc vùng Bordeaux nước Pháp. Rượu làm chủ yếu từ giống nho Semillon, ngoài ra còn được kết hợp từ một số giống nho khác như Sauvignon Blanc, Muscadelle và Sauvignon Gris.
Rượu Barsac có màu vàng sáng, mùi vị cân bằng, tươi mát với hương thơm từ cây đá, hạnh nhân, hóa trắng và mật ong.
7. Coteaux du Layon
Coteaux du Layon – loại rượu vang tráng miệng đến từ vùng thung lũng Loire nước Pháp. Rượu có hương thơm hài hòa của hoa, mật ong, quả mơ, mộc chua. Loại rượu này có thể dùng khi trẻ hoặc cũng có thể để rượu già đi để tiếp tục phát triển thêm hương thơm.
8. Loupiac AOC
Loupiac AOC là loại vang ngọt nằm ở tiểu vùng Entre deux mers thuộc vùng Bordeaux – nơi chuyên sản xuất rượu vang thu hoạch muộn tại Pháp. Các giống nho chính được sử dụng để sản xuất vang Loupiac AOC là Muscadelle và Sauvignon Gris.
Những chai vang Loupiac AOC thường có kết cấu đậm đà, hương vị sống động và tươi mát. Mở rượu cảm nhận hương thơm nồng nàn của mật ong, đào chín, hoa màu vàng, trái cây và nho khô.
9. Sauternes
Sauternes là dòng rượu vang vang đến từ vùng Bordeaux, rượu được làm chủ yếu từ giống nho Sémillon, đôi khi sẽ được kết hợp với một số giống nho khác như Muscadelle và Sauvignon Blanc. Rượu Sauternes có cấu trúc đầy đặn, tươi mát với hương thơm của trái cây, caramel, gia vị, butterscotch và các loài hoa.
10. Monbazillac
Monbazillac là loại rượu vang thuộc vùng Bergerac nước Pháp – nơi chuyên sản xuất các loại rượu vang ngọt. Semillon, Muscadelle và Sauvignon Blanc là 3 giống nho chính được dùng để sản xuất rượu vang Monbazillac.
Hầu hết tất các các loại rượu vang tráng miệng Pháp được sản xuất tại khu vực này đều có sự cân bằng giữa độ ngọt và nồng độ axit. Mở rượu cảm nhận hương thơm của hoa, mật ong, kẹo ngọt, trái cây.
Trên đây là những thông tin về rượu vang ngọt Pháp, nếu cần thêm thông tin về các sản phẩm rượu vang nhập khẩu từ Pháp, Chile, Italia… hãy liên hệ với The Wine Box để được hỗ trợ.